مهارتها

مهارتهای ده گانه زندگی کدامند؟

1-مهارت خودآگاهی
2-  مهارت همدلی
3- مهارت روابط بین فردی
4- مهارت ارتباط موثر

5-  مهارت حل مسئله
6- مهارت تصمیم گیری

7- مهارت مدیریت خشم

8- مهارت مدیریت استرس و اضطراب  
9- مهارت تفکر خلاق
10 - مهارت تفکر نقادانه

سازمان بهداشت جهانی مهارت های دهگانه ای را معرفی کرده است که از سال ۲۰۲۰ هر کس باید این توانایی ها را برای بالا بردن هوش هیجانی و داشتن زندگی فردی و اجتماعی موفق کسب کند،در وبینار آموزشی زیربه مدت یکساعت کلیه مهارت ها معرفی و ارائه گردیده است .

 

1-مهارت خودآگاهی

تا چه حد خود را می شناسید؟ ارزش ها و توانایی های شما کدامند؟ آیا از خود راضی هستید؟ آیا از چرایی احوال و چرایی رفتار خودآگاهید ؟ آیا نسبت به واکنش های خود اشراف کامل دارید ؟ آیا احساس های منفی خود را می شناسید در پادکست ارائه شده در خصوص خودآگاهی و خودشناسی توضیحات کامل ارائه گردیده است .

 دانلود فایل صوتی مهارت خودآگاهی

 

2-مهارت همدلی

همدلی توانایی درک دنیای پدیدارشناسی طرف مقابل است به این معنی که فرد بتواند خود را جای دیگری بگذارد و دنیا را از چشم او ببیند و بتواند احساس دیگران را بشناسد و پاسخ مناسب به آن احساس دهد، در این پادکست به تعریف همدلی و اهمیت موضوع همدلی از دیدگاه هانیز کوهات پرداخته شده و 6 ویژگی مهارت همدلی عنوان شده،که به شما کمک می کند مهارت همدلی را در ارتباط خود با دیگران به خوبی درک کنید و بتوانید ارتباط موثری با دیگران برقرار کنید.

دانلود فایل صوتی مهارت همدلی

3- مهارت روابط بین فردی

کلید موفقیت در ارتباط بین‌فردی معمولا به اینکه گوینده و پاسخ‌دهنده در کدام حالت شخصیتی خود قرار دارند، بازمی‌گردد. در این پادکست مهارت بین فردی با توجه به نظریه تحلیل رفتار متقابل از سه جنبه شخصیت درون تشریح شده است . افراد می‌توانند در هنگام برقراری ارتباط در هریک از سه حالت‌ شخصیتی والد،بالغ و کودک قرار داشته باشند. بر اساس آنکه افراد در ارتباط با یکدیگر از کدام موضع شخصیتی رفتار می‌کنند می‌توان انواع ارتباط میان آنها را پیش‌بینی کرد، لذا این پادکست به شما کمک می کند که سه وجه شحصیت درون خود و دیگران را بشناسید و بتوانید روابط بین فردی خود را با دیگران بهبود ببخشید

دانلود فایل صوتی مهارت روابط بین فردی  

 

4-مهارت ارتباط موثر

یکی از مهم ترین مهارت های زندکی ، توانایی برقراری ارتباط خوب و موثر با دیگرانه،فرقی نمیکنه در چه جایگاه اجتماعی قرار دارید. همسر یا پدرو مادر، مدیر یا کارمند،مدرّس یا دانش آموز،مشتری یا فروشنده .

ما موجودی اجتماعی هستیم و قطعا برای داشتن یک زندگی خوب به برقراری ارتباط موثر با دیگران نیازمندیم ،در دنیای امروز مهارت ارتباطی یکی از مهم ترین مهارتهای زندگی می باشد ،پس حتما باید این مهارت رو یاد بگیریم ، لذا  پادکست بالا به شما کمک می کند روش برقراری ارتباط موثر با دیگران را یاد بگیرید،و با یادگیری این مهارت ،به مادر یا پدری آگاه، مدیری کاریزماتیک و تاثیرگذار، همسری دوست داشتنی و کارمندی نمونه تبدیل شوید.

دانلود فایل صوتی مهارت ارتباط موثر

 

5-مهارت حل مسئله و 6-مهارت تصمیم گیری

در این پادکست به مهارت پنجم و ششم از مهارت های ده گانه زندگی پرداخته شده است ، 20 دقیقه اول در خصوص مهارت حل مسئله  و در 20 دقیقه دوم مهارت تصمیم گیری و راه حل بارش فکری و استفاده از وجه بالغ شخصیت جهت تصمیم گیری نهایی ارائه شده است.

مهارت حل مسئله یک فرایند ذهنی و رفتاری است که فرد سعی می کند به کمک آن راه حل های موثر، مفید و سازگارانه برای زندگی خود پیدا کند .

طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، در تمام فرایند زندگی،  انتخاب بهترین راه حل، از بین احتمالات ممکن، و رویکرد مسئله محور به جای هیجان مدار، از جمله مهارت های مهم زندگی و ویژگی یک شخصیت سالم می باشد .

دانلود فایل صوتی مهارت حل مسئله و تصمیم گیری

 

7-مهارت مدیریت خشم

در پادکست هفتم به مهارت مدیریت خشم با تکنیک ABC پرداخته شده است .

آلبرت آلیس روانشناس امریکایی در  مدل ABC  عنوان می کند که این عوامل بیرونی یا دیگران نیستند که ما را ناراحت می کنند بلکه “باورهای غیرمنطقی” ما است که موجب ناراحتی ما می شود.

در این روش سعی می کنیم رویدادی که اتفاق افتاده ، باورهایی که پس از مواجهه با آن رویداد در ذهن‌مان شکل می‌گیرد و سپس پیامد آن باورها (احساس یا رفتار نامطلوبی که بروز داده‌ایم) را شناسایی و ارزیابی کنیم و با کمک مدل ABC و راهکار نوشتن راه حلی برای مدیریت خشم خود بیابیم.

روانشناسی مثبت معتقد است که زندگی همه ما بهتر خواهد شد اگر اصول مدل ABC را فرا گیریم.

دانلود فایل صوتی مهارت مدیریت خشم

 

8-مهارت مدیریت استرس و اضطراب  

مهارت مدیریت هیجانات منفی مثل استرس ، ترس، اضطراب ، نگرانی ، وحشت و هراس فرد را قادر میسازد تا در شرایط مختلف زندگی، واکنش مناسبی نسبت به رویدادها داشته باشد و بتواند زندگی موفق تری را تجربه کند. قطعا میزان بیش از حد این هیجانات منفی منجر به ضعف سیستم ایمنی، افزایش بیماری‌های مزمن، ضعیف‌شدن حافظه و مهارت‌های شناختی می‎‌شود و نیازی به اشاره نیست که روابط را نیز تضعیف می‌کند، افراد با هوش هیجانی بالا، تلاش می کنند تا با خودشناسی، آگاهی و دانایی خود را در این زمینه افزایش دهند و در نهایت شخصیتی سالم همراه با آرامش برای خود بسازند.

در این سلسله آموزش ها ( در 5 پادکست جداگانه )به هیجانات منفی زیر اشاره شده است و توضیحات لازم برای معالجه ، درمان ، کنترل و اداره انواع احساسات و هیجانات منفی ارائه شده است

1. استرس  Stress
2. ترس Fear
3. اضطراب Anxiety
4. نگرانی Worry
5. هراس Phobia
6. وحشت Panic 

همه ما برای ارزیابی صحیح از حالات روانی خود نیاز داریم که خودآگاهی و دانایی بیشتری نسبت به انواع احساسات و هیجانات منفی که طول روز تجربه می کنیم و روند رشد و پیشرفت ما را مختل می کند بدست آوریم.

 

دانلود فایل صوتی مهارت مدیریت استرس و اضطراب  قسمت اول

دانلود فایل صوتی مهارت مدیریت استرس و اضطراب  قسمت دوم

دانلود فایل صوتی مهارت مدیریت استرس و اضطراب  قسمت سوم

دانلود فایل صوتی مهارت مدیریت استرس و اضطراب  قسمت چهارم

دانلود فایل صوتی مهارت مدیریت استرس و اضطراب  قسمت پنجم

 

 

9-مهارت تفکر خلاق

تفکر خلاق از مهمترین مهارت‌ها و ویژگی‌های انسان است که توسط آن خود را با محیط همیشه متغیر، منطبق می‌کند. هر انسانی توانایی تولید تفکر خلاق را دارد و بدون محدودیت می‌تواند دست به خلاقیت بزند. تفکر خلاق پایانی ندارد زیرا انسان برای بقا نیاز به پذیرفتن شرایط پیرامون و افزایش خلاقیت  دارد. بنابراین تفکر خلاق فقط ابزاری جهت تسهیل کردن کارها نیست بلکه ضرورتی برای ادامه حیات است.

راهکارهایی برای تقویت تفکر خلاق - خلاقیت را با کمک روش‌های زیر تقویت کنید:

1. ورزش کردن : ورزش منظم علاوه بر تقویت ماهیچه‌های بدن و نقش مهمی که در سلامت جسمانی دارد. گردش خون را بهبود بخشیده و باعث افزایش تمرکز و بهتر شدن فرآیند تفکر می‌شود، زیرا با ورزش کردن استرس و اضطراب را از خود دور کرده و همین مسئله برای پرورش فکری بسیار مؤثر است
2. مطالعه کنید: قطعاً شما همه‌چیز را نمی‌دانید و توانایی مطالعه تمامی دانش‌ها را ندارید اما می‌توانید به موضوعات موردعلاقه خود سرزده و از آن‌ها ایده بگیرید. دانستن بیشتر به توانستن بیشتر کمک می‌کند. حتی با خواندن رمان، توانایی ترسیم دنیای جدید را خواهید داشت و این امر زمینه‌ای برای رشد تفکر خلاق فراهم می‌کند. مطالعه کتاب هایی در زمینه تفکر خلاق نیز از منابع مهم جهت تقویت این مهارت است.
3. با افراد خلاق معاشرت کنید: تنها احمق‌ها هستند که فکر می‌کنند همه‌چیز را باید خود شخص تجربه کند. مگر عمر انسان چقدر است که فرصت کافی برای این‌همه تجربه داشته باشد. گاهی ما می‌توانیم عملکرد خود را بر پایه تجربیات دیگران، آنچه گذرانده‌اند و نتیجه ناشی از آن تنظیم کنیم. افراد خلاق قطعاً منبع الهام خوبی خواهند بود.
4. کودک باشید: هرچقدر بیشتر خودتان را شبیه کودکان کنید بیشتر به ذهنتان کمک کرده‌اید. همانطور که می دانید کودک درون منبع الهام و شهود است، تلاش کنید برای کودک درونتان حال و هوای خوبی ایجاد کنید تا او نیز شما را در رسیدن به خواسته هایتان یاری رساند. حتی اگر کودکی در اطرافتان دارید ساعت‌های بیشتری را به بازی با آن‌ها بپردازید. قوه تخیل بچه‌ها بسیار قوی است و قطعاً برای شما نکات آموزنده زیادی خواهد داشت.
5. به نت‌برداری عادت کنید: نت‌برداری همچون مسواک زدن از عادت‌هایی است که برای سلامتی جسم و روان مفید است. ما در دنیای پرمشغله و پراسترسی زندگی می‌کنیم و این مسئله موجب کاهش حافظه ما می‌شود و ممکن است خیلی چیزها را به‌راحتی فراموش کنیم. بنابراین نت‌برداری شما را از این نگرانی رها کرده و دیگر هیچ ایده نویی از قلم نمی‌افتد.
6. ذهنتان را ورزش دهید: ورزش ذهن مثل بازی‌های فکری، حل جدول، مطالعه، نقاشی و یادگیری یک مهارت جدید… است. ذهن شاید تنها چیزی است که هرچه بیشتر از آن کار بکشید قوی‌تر می‌شود.
7. شهامت داشته باشید : ترس به بقای انسان کمک می‌کند اما در خیلی از موارد مانع موفقیت می‌شود. ترس از شکست، مسخره شدن و به سرانجام نرسیدن را کنار بگذارید و بپذیرید که در هر اتفاق و تصمیمی احتمال شکست وجود دارد و با تقویت راهکارهای تفکر خلاق به خواسته‌های خود جامه عمل بپوشانید.

چطور بعضی از آدم‌ها همیشه در حال ساختن ایده‌های جدید هستند و اندیشه خلاقانه دارند، در حالی که بعضی دیگر نمی‌توانند به‌راحتی این کار را انجام دهند؟ پاسخ این سؤال در توانایی آنها در استفاده از تفکر خلاق (Creative Thinking) نهفته است. تفکر خلاق، توانایی داشتن نگاه متفاوت به هرچیز و یافتن راه‌های جدید برای حل مشکلات است.

مهارت‌های تفکر خلاق، فقط برای افرادی مثل هنرمندان و نوازندگان و کارآفرینان نیست؛ همه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. شما هم برای داشتن فکر خلاق می‌توانید مهارت‌ها و تکنیک‌های مفیدی را یاد بگیرید و دیدگاه جدیدی را برای نوآوری، حل مسئله و مدیریت تغییر ایجاد کنید.

نکته طلایی کارکرد مغز

اگر خسته، گرسنه، یا تشنه باشید، مغز شما درست کار نخواهد کرد، زیرا آن‌قدر درگیر ارضای نیازهای فیزیکی شما می‌شود که به موضوعات مهم‌تر نوبت نمی‌رسد. اگر بترسید یا استرس بالایی داشته باشید نیز مغز شما کارکرد مناسبی نخواهد داشت؛ کافی است به این فکر کنید که در شرایطی که تحت فشار زیادی مثل امتحان‌دادن هستید، پاسخ به یک سؤال چقدر سخت است. ورزش مرتب،‌ تغذیه سالم،‌ خواب کافی و شرکت در فعالیت‌های سرگرم‌کننده باعث کارکرد عالی مغز می‌شود. اگر این نکات را رعایت کنید، از مغز خود پاداش می‌گیرید؛ چگونه؟‌ با اندیشیدن به موضوعاتی که خیال می‌کنید خیلی وقت پیش، آنها را رها کرده‌اید یا حتی فکرکردن در موقع خواب.

** چطور نیم‌کره راست مغز خود را درگیر کنید؟

تحقیقات متعدد در سال‌های اخیر، نشان داده است که نحوه عملکرد دو نیم‌کره مغز متفاوت است؛

نیم‌کره چپ مغز، مبتنی بر منطق و نظم است و نیم‌کره راست مغز، روی جنبه‌های آشفته، خلاقانه و نوآورانه تمرکز دارد.

هرچند این دیدگاه به ‌نظر افراطی می‌رسد، شواهد حاکی از آن است فعالیت‌های بدنی مؤثر برای بخش خلاق مغز، به شما کمک می‌کنند تا متفاوت فکر کنید.

برای این منظور، به‌سادگی می‌توانید شکلی سه‌بعدی مانند بادکنک ترسیم کنید. این فعالیت می‌تواند فردی یا گروهی باشد تا به فرایندهای فکری شما یا دیگری کمک کند.

راه دیگر برای کنترل بخش خلاق مغز، خلق چیز جدیدی است که شاید فراتر از بادکنک، جعبه‌های مقوایی قدیمی بزرگ و کوچک یا حتی لِگو باشد. بسیاری از افراد می‌دانند که پازل‌های جیگسا (جورچین)، روش مناسبی برای تقویت تفکر خلاق است.

 

اهمیت تفکر خلاق

شرکتی مثل کیک‌استارتر (Kickstarter)، برای اولین بار از ایده سرمایه‌گذاری جمعی پاداش‌محور، برای پرکردن شکاف موجود در بازار استفاده کرد؛ یا شرکت اوبر (Uber)، مفهوم حمل‌و‌نقل عمومی را در ذهن همه دگرگون کرد؛ شرکت تسلا (Tesla) نیز تکنولوژی‌ خودروسازی را به‌سمت امتحان ایده‌های جدید و هیجان‌انگیز هدایت کرد. ویژگی مشترک همه‌ این شرکت‌های پیش‌گام، ارزشی به‌نام خلاقیت است.

۶ راه برای تقویت تفکر خلاق

1. درباره‌ی موضوعاتی مطالعه کنید که شما را از حاشیه‌ی امنتان خارج کنند

همه‌ی ما عاشق این هستیم که مطالبی مرتبط با تجارتمان را مطالعه کنیم، اما مطالعه‌ی این موضوعات تفکر خلاق را تقویت نمی‌کند. اگر خوش‌شانس باشید، به شما انگیزه خواهند داد و الهام‌بخشتان خواهند بود. اگر می‌خواهید خلاق‌تر باشید، باید موضوعاتی را مطالعه کنید که به طور معمول به سراغشان نمی‌روید. از وبلاگ‌هایی که موضوعات جدیدی را بررسی می‌کنند، بازدید کنید. کتاب‌های خارج از حوزه مورد‌علاقه‌تان را بخوانید. حتی می‌توانید با غریبه‌ای ناهار بخورید تا با طرز فکر جدید آشنا شوید.

2. مقاله‌ی ۵۰۰‌کلمه‌ای و بدون موضوعی را بنویسید

وقتی نمی‌توانم افکارم را متمرکز کنم یا ایده‌های جالبی را ارائه دهم، از این تمرین سرگرم‌کننده استفاده می‌کنم. یک صفحه خالی پیدا می‌کنم و فقط شروع به نوشتن می‌کنم؛ بدون تیتر، موضوع، ویرایش و از همه مهم‌تر بدون هیچ انتقادی از خودم. اجازه می‌دهم انگشتانم از طریق قلم جاری شود و مغزم تصمیم بگیرد که کلمات بعدی چه چیزهایی باشند. به طور معمول، با چیزهای عجیب‌و‌غریب و دیوانه‌واری مواجه می‌شوم که هرگز آن‌ها را به اشتراک نمی‌گذارم، اما بعد از آن احساس می‌کنم که انرژی‌ و خلاقیتم افزایش یافته‌است.

3. برای تقویت تفکر خلاق به سینما بروید و فیلم تماشا کنید

تماشای فیلم روی صفحه‌ای بزرگ یکی از چیزهایی است که به وسیله‌ی آن می‌توانید از تجربه‌ی حسی بی‌نظیری لذت ببرید و همچنین تفکر خلاق خود را تقویت کنید. صفحه‌ی نمایش بزرگ، صدایی که فضا را احاطه کرده‌است، بو و مزه‌ی پاپ‌کورن تازه و صندلی‌هایی که ثابت‌اند و ایده کارگردان فیلم و پیامی که در متن فیلم نهفته است.

4. با کسی که نمی‌شناسید، آشنا شوید.

شنیدن داستان شخصی که نمی‌شناسید، تجربه‌ی بسیار فوق‌العاده‌ای است و ذهنتان را باز می‌کند. شاید از آن‌ها چیز جدیدی یاد بگیرید. شاید دیدگاه جدیدی به شما بدهند که پیش از این هرگز آن را نشنیده‌باشید؛ شاید دانش جدیدی را به شما منتقل کنند و در بهبود تفکر خلاق تان مؤثر باشد.

5. تمرین «جلسه‌ی طوفان فکری بدون ایده‌های بد» را انجام دهید

برای تقویت تفکر خلاق خود، حداقل از یک فرد دیگر دعوت کنید و جلسه‌ی طوفان فکری (Brainstorming) را به مدت ۴۵ تا ۶۰‌ دقیقه، بدون هرگونه فناوری و انتقاد، برگزار کنید. موضوع یا ایده‌ی موردنظر را مطرح کنید و درباره‌ی آن گفت‌وگو کنید. تمام ایده‌های خود را روی کاغذ یادداشت کنید و هیچ ایده‌ای را نقد نکنید. باید شخصا این کار را انجام دهید و مطمئن شوید که در طول جلسه هیچ انرژی منفی یا بازخوردی وجود نداشته‌باشد. ممکن است در نهایت با ۱۰۰ ایده وحشتناک روبه‌رو شوید، اما شرط می‌بندم که به ۱ یا ۲ ایده‌ی خوب نیز دست پیدا کرده‌اید؛ به علاوه، هرچه بیش‌تر این کار را انجام دهید، عملکردتان بهتر خواهد شد.

6. به چالش ها و تضادهای زندگی با دید مثبت بنگرید.

علت موفقیت برخی از موفق‌ترین شرکت‌ های دنیا، این است که به وضعیت موجود نگاه کرده و چون آن را مناسب ندیدند، تصمیم به استفاده از ایده ها و تکنولوژی‌های جدید گرفتند؛ عده‌ای ورق را برگردانده و صنعتی را به‌کلی نابود کرده یا حتی صنعت جدیدی را خلق کرده‌اند.

تفکر خلاق اغلب نیازمند اندیشیدن به «غیرممکن‌ها» است؛ یعنی ایده‌هایی که حتی قابل‌اجرا و کاربردی نیستند؛ اما همین ایده‌های نشدنی، ایده‌های بهتری را می‌سازند، البته اگر به آنها اجازه ظهور بدهیم. منفی‌نگری و تمسخر ایده‌های جدید، اغلب آسان‌تر از به‌کارگیری درست آنها است.

نتیجه‌گیری

پیش از این‌که درمورد مسئله‌ای به صورت خلاقانه فکر کنید، لازم است آن را به‌خوبی درک کنید. برای داشتن تفکر خلاق،‌ تمام فرضیات یا پیش‌داوری‌های قبلی خود را کنار بگذارید و به شیوه‌ی کاملا جدیدی به مسائل نگاه کنید؛

 

10-مهارت تفکر نقادانه

تفکر نقادانه میلی است شدید به جستجوگری، کنار آمدن با عدم قطعیت، انس گرفتن به اندیشیدن، احتیاط  در اظهارنظر و ادعا ، آمادگی همیشگی برای تامل کردن و مواجه شدن با اندیشه‌های جدید، احتیاط در تعمیم دادن و نظم ساختگی برقرار کردن میان پدیده‌ ها و دوری جستن از هرگونه فریب خود  یا دیگران در اندیشیدن.

اگرچه مهارت داشتن در تفکر نقادانه یکی از مهمترین ویژگی ها و پیش نیازها در روش علمی است اما کاربرد آن بسیار وسیع تر از علم است. ما به این مهارت نه فقط در علم، در سراسر زندگی مان نیاز داریم. شاید در وهله نخست وقتی با عبارت تفکر نقادانه مواجه می ‌شویم معنای واژه نقد و انتقاد کردن به ذهنمان خطور کند که معنای منفی آن عیب جویی کردن و معنای مثبت آن جدا کردن سره از ناسره (خوب ازبد) است، اما تفکر نقادانه ربط چندانی به معناهای بالا ندارد.

تعریف خیلی مختصرش این است که تفکر نقادانه مهارتی است برای اندیشیدن به شیوه ای شفاف و عاقلانه به منظور انجام عملی یا بررسی عقیده‌ای یا اتخاذ تصمیمی.

برخی از کاربردهای تفکر نقادانه به شرح زیر است:

 چگونه سوالات بهتری بپرسیم و پاسخ‌های بهتری مطرح کنیم.

1. چگونه مستدل‌تر و عمیق‌تر فکر کنیم، حرف بزنیم و بنویسیم؟
2. چگونه شباهت‌ها و تفاوت بین ایده‌ها و حرف‌ها و تحلیل‌های مختلف را ببینیم و ارزیابی کنیم؟
3. چگونه میزان محکم بودن و نیز خطاهای احتمالی استدلال‌های مختلف را ارزیابی کنیم؟
4. چگونه مسائل و مشکلات را به شکل نظام‌مند و سیستماتیک تعریف و تحلیل کنیم؟
5. در میان انبوه رسانه‌هایی که امروزه – تقریباً بدون استثناء – منافع و بقای خود را در اولویت قرار می‌دهند، چگونه می‌توانیم اطلاعاتی مفید،‌ ارزشمند و با حداقل سوگیری به دست بیاوریم؟
6. چگونه دانسته‌ها و باورها و شناخت‌مان از جهان را پالایش کنیم و از تعصب و تنگ نظری و پیش‌داوری فاصله بگیریم؟
7. چگونه شفاف‌تر فکر کنیم و حرف‌ها و نظر‌ها و استدلال‌هایمان را به شیوه‌ای شفاف‌تر و متقاعدکننده‌تر به دیگران منتقل کنیم؟
8. چگونه از نگاه فردی دیگر و با چارچوب نگرشی متفاوت، به مسائل نگاه کنیم تا از این طریق، گفتگو و تعامل ما با دیگران ساده‌تر و سازنده‌تر باشد؟
9. چگونه به دیگران کمک کنیم تا مسائل و مشکلات خود را بهتر و شفاف‌تر ببینند و درک کنند؟

اول تو ذهنت سبک سنگینش کن، بعد تصمیم بگیر

حتما شما هم این عبارت را شنیده اید که “ اول تو ذهنت سبک سنگینش کن، بعد تصمیم بگیر”. اگر بخواهیم به صورت خلاصه بگوییم هم، تفکر نقادانه دقیقا همین کار را انجام می دهد. در واقع  شما با یادگیری این مهارت به محض شنیدن هر چیزی، ابتدا آن را روی ترازوی مغز خود سبک سنگین می کنید و سپس تصمیمی خواهید گرفت که به نفع شماست. 

بگذارید با مثالی ساده، این موضوع را برای شما بازتر کنیم. فرض کنید که یکی از دوستان شما بهتان زنگ میزند و به شما پیشنهاد یک سرمایه گذاری را می دهد.  شما در چنین شرایطی احتمالا ساعت‌ها وقت صرف سبک سنگین کردن این پیشنهاد خواهید کرد. فرصت ها و چالش های آنرا می‌سنجید و سپس تصمیم نهایی را خواهید گرفت.

برای گرفتن نتیجه بهتر از هر تصمیمی قویا تاکید می شود، تمام راه حل های موجود را روی کاغد بنویسید ، جلوی هرکدام مزایا و معایب آن را بنویسید و هیچوقت با عجله تصمیم گیری نکنید .

 

قدرت مهارت تفکر نقادانه

1. مهارت تفکر نقادانه به شما کمک می کند تا اطلاعات اساسی برای یک تصمیم گیری صحیح جمع آوری کنید.
2.  مهارت تفکر نقادانه این قدرت را به شما می دهد که بتوانید از میان اطلاعات و پیشنهادهای فراوانی که به شما می شود، پیشنهادهای سالم را از پیشنهادهای ناسالم تشخیص بدهید.
3.  مهارت تفکر نقادانه به شما کمک می کند واقعیت ها را بیابید و خود را محدود به حدس و گمان نکنید.

 

اما بر سر راه آموزش این مهارت، موانعی هم وجود دارد مانند این نگراش ها:

 

1. من بیش تر ترجیح می دهم دیگران به من بگویند چه کاری بکنم و چگونه انجام دهم، تا این که خودم بخواهم به آن برسم.
2.  من همان کاری را انجام می دهم که به نظرم خوب است. مهم نیست که چرا دیگران با آن موافق نیستند. دوست ندارم درباره تصمیماتم خیلی فکر کنم.
3.  از این که خودم دنبال کشف چیزی باشم متنفرم. دوست ندارم مورد انتقاد واقع شوم.

 

جنبه مهم تفکر نقادانه 

1. دید همه جانبه

اولین ویژگی تفکر نقادانه این است که به شما کمک می کند تا یک موضوع را از چند منظر بررسی کنید. این یعنی هر حرف یا پیشنهادی را بدون فکر کردن نمی‌پذیرید. این ویژگی باعث خواهد شد که ضریب اشتباهات شما کاهش پیدا کند. 

همچنین اگر مثلا در حال درس خواندن باشید، با بررسی جوانب مختلف یک مطلب، شما می توانید درک بیشتری از مطلبی که در حال مطالعه آن هستید پیدا کنید. تجزیه و تحلیل مطالب در عین حال که آنها  را مطالعه می کنید، قابلیتی است که  هرکسی آنرا ندارد! این یعنی درک مطلب شما هم همزمان افزایش پیدا خواهد کرد

2. سوال کردن را یاد خواهید گرفت

یکی از بزرگترین فواید تفکر نقادانه این است که شما به کمک آن یاد می‌گیرید که کی و کجا سوال کنید. جالب است بدانید که پاسخ بسیاری از سوالات ما در خود سوالات پنهان است. در واقع عدم توانایی ما در سوال پرسیدن و طرح مسئله، باعث می شود که ما در حل مسائل هم ناکام بمانیم. از این رو یاد گرفت اینکه چگونه سوال کنیم به ما در رسیدن به پاسخ‌هایمان کمک خواهد کرد.

اما عدم توانایی در سوال پرسیدن معمولا  یک دلیل مهم دارد. ما سوال نمی‌کنیم چون هنوز از زیر سوال بردن موضوع مطمئن نیستیم. این یعنی مغز ما هنوز نتوانسته مطلب را تجزیه و تحلیل کند و درست و غلط آنرا بسنجد. به همین دلیل هم از سوال پرسیدن و زیر سوال بردن پرهیز می‌کنیم. در حالی که تفکر نقادانه به ما کمک می‌کند تا سریعتر به نتیجه برسیم و  در صورت لزوم سوال خود را مطرح کنیم.